دلایل پاسخ شدید ایران (توپخانه) به تجاوز مرزی طالبان چیست

مجید معتمدی _ روزنامه نگار

به گزارش پایگاه خبری “اقتصاد سالم”، این حادثه حامل نکات قابل توجهی است:

۱_ جمهوری اسلامی ایران فرصت لازم را برای اجرای سیاست های حُسن همجواری به حاکمانِ جدید و تازه به دوران رسیده در افغانستان داده و پس از حدود یک سال، دوران صبر راهبردی به سر رسیده است.

۲_ یکی از مهمترین مطالباتِ ایران از همسایه ی شرقی فارغ از رژیم حاکم بر آن؛ دریافت حق آبه ی ایران از رود هیرمند در افغانستان است که سالهاست افغانستان چه در دوره ی دولت آمریکاییِ اشرف غنی و چه در دوره ی طالبان، با ساخت سد و منحرف کردن مسیر طبیعیِ آب، از دادنِ حق آبه ی ایران خودداری می کند که منجر به خشکی دریاچه هامون و بخشی از سیستان و بلوچستان شده است.

لجاجت طرفِ افغان در این زمینه در حدی ست که به گفته ی کارشناسان از ابتدای فروردین ۱۴۰۰ سد انحرافی کمال‌خان در ۷۰ کیلومتری مرز ایران بر بستر اصلی رودخانه هیرمند در ولایت نیمروز افغانستان به بهره‌برداری رسیده و طرف افغان در سال آبی جاری (۱۴۰۱)، حدود ۹۵۰ میلیون مترمکعب جریان آب رود هیرمند را که در صورت نبودن سد کمال‌خان به‌صورت طبیعی و تاریخی به سمت هامون‌ و منطقه سیستان جریان می‌یافت و حق‌آبه ایران از آن تأمین می‌شد به سمت شوره‌زار گودزره در افغانستان منحرف کرده و آن شوره زار را به شورابه، تبدیل کرده است!

۳_ از ابتدای به قدرت رسیدن طالبان دولت ایران تلاش کرد مشکل حق آبه ایران را با دیپلماسی و مذاکره حل کند اما طالبان به دلایلی که مشخص نیست؛ تا کنون از دادنِ حق ایران خودداری کرده تا جایی که چند روز پیش وزیر خارجه ایران در گفت وگو با وزیر خارجه طالبان، برای اولین بار علنا هشدار داد ادامه سیاست فعلی طالبان درباره ی حق آبه ی ایران، بر سایر روابط و سطوح همکاری های دو کشور تاثیر منفی خواهد گذاشت.

۴_ در همین رابطه به نظر می رسد پاسخ متفاوت و شدیدترِ مرزبانی ارتش جمهوری اسلامی ایران به تجاورز مرزی نیروهای طالبان با آتشِ توپخانه که کشته و زخمی شدن چند نیروی طالبان را نیز به دنبال داشت؛ بی ارتباط با هشدار وزیر امور خارجه به طالبان و سخت تر شدنِ موضع ایران در برابر این گروه نباشد…

۵_ جمهوری اسلامی ایران اگرچه به درستی ایجادِ تخاصم و درگیری با طالبان را به “مصلحت” نمی داند؛ اما واقعیت این است که در صورت ادامه سیاست های طالبان در ضربه زدن به منافعِ مردمِ ایران همچون ندادنِ حق آبه ی هامون در سیستان و بلوچستان، طالبان به منافعِ حیاتی ایران تعرض کرده و باید مورد مجازات و اعمالِ قدرت، با هدفِ تغییرِ رفتار قرار گیرد…

۶_ در همین رابطه ایران کارت های مختلفی برای برخوردهای کم هزینه با طالبان در اختیار دارد که محدود کردن ارسال کالاهای اساسی به افغانستان به ویژه سوخت و به چالش کشیدنِ قدرت و امنیتِ نیروهای طالبان با کمکِ متحدانِ خود؛ از جمله ی آنها است که استفاده از آنها با وجودِ اینکه هزینه ی خاصی را به ایران تحمیل نمی کند اما هزینه های بسیار زیادی برای طالبان و سیستمِ قرون وسطاییِ آنها خواهد داشت.

۷_ علاوه بر موارد یاد شده، اتفاق بسیار مهمی که اخیرا رخ داده و نباید مغفول بماند، سپردن وظیفه ی تامین امنیت و سیستم حراست فرودگاه های مهم افغانستان از سوی طالبان به یک شرکت اماراتی است که گفته می شود با اسرائیلی ها رابطه ی قوی و تنگاتنگی دارد…

این اتفاق به این معنا است که طالبان آگاهانه یا نادانسته (که بسیار بعید است) کنترل و امنیت فرودگاه های افغانستان را به اسرائیلی ها واگذار کرده است…

۸_ بدیهی ست که سپردنِ امور امنیتیِ فرودگاه های افغانستان به صهیونیستها، اقدامی علیه امنیت ملی و مصالح ایران است و مطمئنا این اقدام طالبان نیز از دیدِ نیروهای نظامی و امنیتی ایران؛ پنهان و بدونِ پاسخ نخواهد ماند.

۹_ در پایان یادآوری می کنیم که “طالبان” نباید سیاستهای اعلامیِ آیت الله علی خامنه ای رهبر ایران در قبال این گروه را که رسما و علنا در شهریور ماه سال گذشته (۱۴۰۰) اعلام شد را، فراموش کند.

ششم شهریور ماه سال گذشته آیت الله خامنه ای فرمانده کل قوای ج.ا.ا در دیدار با هیات دولت جدید (سیزدهم) برای نخستین بار به صورت علنی نسبت به حوادثِ آن روزهای افغانستان (فرار نظامیان آمریکایی از این کشور و تقدیم آن به نیروهای طالبان) موضع گیری و اظهار کردند:”… به هرحال ما طرفدار ملت افغانستان هستیم. دولت‌ها می‌آیند و می‌روند. آنکه باقی می‌ماند، ملت افغانستان هستند و نوع رابطه ما با دولتها بستگی دارد به نوع رابطه آنها با ما”.