BBC از اجسادِ ۱۰۳ فلسطینی برای تحریک احساسات مخاطبان به نفع خود استفاده کرد

مجید معتمدی _ روزنامه نگار

به گزارش پایگاه خبری “اقتصاد سالم”، نگارنده برحَسَب تحصیل در دانشکده خبر و ۲۰ سال تجربه فعالیت خبرنگاری، به طور نسبی به “فیلترها و فرایندهای کاری” در رسانه های مطرح داخلی و خارجی آگاه است و به همین دلیل معمولا از مواضعِ مختلف و البته “متضاد و متناقضِ رسانه های داخلی و خارجی از یک رویداد واحد”؛ متعجب نمی شوم…

اما شب گذشته (چهارشنبه) گزارشی در بی بی سی فارسی منتشر شد که نمونه ای عالی از خصوصیاتی بود که از قدیم حتی در دوره پهلوی، انگلیسی ها به آن در ایران معروف بودند:” حرفه ای و سیاستمدار و در اصطلاح خودمانی، هفت خط و پدرسوخته “.

به همین دلیل حیفم آمد این گزارش را با مخاطبان به اشتراک نگذارم.

گزارش با تیترِ  «(دیگر)چه کسی پدر صدایم می‌زند؟»  و به قلمِ “لوسی ویلیامسون” به عنوان خبرنگار بی بی سی در کرانه باختری، منتشر شده است.

محور گزارش درباره ی “احمد الغفری”، مَرد فلسطینی است که ۱۰۳ نفر از بستگانش ازجمله همسر و ۳ دختر خردسالش در حمله ی موشکی جنگنده های اسرائیل به غزه، کشته شده اند…

در رابطه با این گزارش نکات قابل توجهی بیان می شود:

۱_ نگارنده ابتدا با دیدنِ تیتر این گزارش و خواندن ابتدای آن، متعجب شدم که چرا خبرگزاری انگلستان، اقدام به انعکاسِ “کُشتار فلسطینیان در غزه توسط اسرائیلی ها”، کرده است…

۱/۱_ دیگر همگان می دانند که ابتدا آمریکا و بعد انگلیس، مهمترین حامیان اصلی اشغالگرانِ اسرائیلی در کُشتار و نسل کشی فلسطینان در تجاوزِ ۵ ماهه اخیر به غزه هستند.

۲_ با این حال بعد از خواندنِ کامل گزارش، متوجه شدم که اگرچه BBC در ظاهر گزارشی درباره ی “کُشتار ۱۰۳ نفر از اعضای خانواده فلسطینی در حمله ی موشکی اسرائیل به یک خانه در غزه”؛ نوشته است اما در نگارش گزارش از یک “عملیاتِ فریب” و ترفندِ رایج در عرصه ی جنگ اطلاعاتی و رسانه ای استفاده کرده است.

۱/۲_ در این ترفندِ قدیمی اما همچنان کارا و موثر، “اطلاعاتِ فریب و دروغ، در میانِ حجم زیادی از اطلاعاتِ درست و واقعی” به مخاطبان ارائه می شود، تا مخاطبان درمیانِ حجمِ زیادی از اطلاعاتِ درست و واقعی، نتوانند اندک اطلاعاتِ دروغِ ارائه شده را از مطالبِ درست؛ تفکیک کرده و از هم تشخیص بدهند.

۳_ درواقع در این گزارش خبرنگار BBC ابتدا با هدفِ ارائه دادن چهره یک رسانه “بی طرف و صادق” به مخاطبان؛ به روایت واقعیتِ کشته شدن فلسطینیان توسط ارتش اسرائیل می پردازد و در این مسیر “هم دردی و هم راهی” مخاطبان را نیز برمی انگیزد.

۴_ در این رابطه خبرنگار با مَرد فلسطینی ای که “۱۰۳” نفر از بستگانش در حمله ارتش اسرائیل به یک خانه در غزه کشته شده اند مصاحبه کرده و از زبانِ او، بخشی از رنج و درد این روزهای فلسطینیان را بیان می کند:

۱/۴_ خبرنگار بی بی سی در این مسیر اَبایی ندارد تا بخشی از رنج و دردِ “پدری” که در یک شب؛ همسر، ۳ دختر و ۱۰۰ نفر دیگر از اعضای خانواده اش را از دست داده، شرح دهد تا به این ترتیب “اعتمادِ بیشتر” مخاطبانش را جلب کند.

بخش دیگری از این گزارش را در زیر ببینید:

۵_ خبرگزاری BBC حتی به این نیز اشاره می کند که این “۱۰۳” نفر از یک خانواده در یک خانه، با شلیک موشکِ ارتش اسرائیل کشته شده اند:

۶_ به واقعیت های تلخ دیگری نیز اشاره می شود، از اینکه هر دقیقه یک بمب پرتاب می شد تا این که “سالمندترین فرد کشته شده توسط ارتش اسرائیل، مادربزرگ ۹۸ ساله و کوچکترین آنها نوزاد پسر ۹ روزه” بوده است:

۷_ خبرگزاری انگلیس برای به نمایش گذاشتن چهره یک رسانه ی “مستقل و طرفدارِ بشریت” تا حدی در این گزارش پیش رفته که به این واقعیت هم اشاره می کند که “جنگنده های اسرائیلی بدون هرگونه هشدار قبلی به منازل مسکونی در غزه حمله کرده اند و پس از بمباران نیز پهپادها به افرادی که می خواستند به کشته و زخمی ها کمک کنند، شلیک می‌کردند”.

۸_ اما بعد از تمام این ماجراها و گفتنِ بخشی از آنچه در غزه می گذرد، BBC وارد فازِ دوم گزارش خود می شود که همان “تطهیر و برائتِ اسرائیل” از جنایت هایش در غزه است.

۱/۸_ در همین رابطه BBC درحالیکه در ابتدای گزارش خود حتی عکس خانه ای که زن و ۳ دختر و ۱۰۰ نفر از اقوام مَرد فلسطینی در آن کشته شده اند را منتشر کرده است، اما درنهایت از تمامِ آنچه در گزارش خود نوشته تحت عنوانِ “ادعای فلسطینی ها” نام می برد و می گوید که درباره ی “ادعایِ این خانواده فلسطینی” درباره ی هدف گرفته شدن خانه آنها توسط جنگنده ها از ارتش اسرائیل سوال کرده اما آنها به این خبرگزاری پاسخ داده اند که “از حمله ادعاییِ فلسطینی” ها اطلاعی در دست نیست.

به این ترتیب این خبرگزاری با به کار بردن چند باره کلمه ی “ادعا” برای تمامِ آنچه تا کنون از چگونگی کشته شدنِ زن و ۳ دختر و خانواده ی مَرد فلسطینی (احمد الغفری) گفته است، می خواهد بر “ضمیرِ ناخودآگاه” خوانندگان تاثیر گذاشته و این پیام را به آنها “القاء” کند که آنچه فلسطینی ها می گویند (هرچه قدر تلخ و دلخراش) چندان صحیح و قابلِ اعتماد هم نیست…

خبرگزاری انگلیس در اینجا گام بعدی را برداشته و می نویسد که “ارتش اسرائیل تاکید کرده که در جنگ علیه حماس «تمام اقدامات احتیاطی ممکن برای کاهش آسیب به غیرنظامیان» را انجام داده است”.

۹_ این رسانه گام بعدی را در “سفیدشوییِ” ارتش اسرائیل برداشته و به نقل از ارتش اسرائیل عنوان می کند که “در روزهای قبل و بعد از کشته شدن ۱۰۳ نفر از اعضای خانواده مَرد فلسطینی، درگیری شدیدی بین ارتش اسرائیل و حماس در نزدیکی خانه ی این مَرد، در جریان بوده است”.

در ادامه ی این سناریونویسی، BBC جزئیات را نیز نوشته و باز هم به نقل از ارتش اسرائیل اضافه کرده که در آن روزها تعدادی تروریست با موشک ضدتانک شناسایی شدند و «با ادامه حملات زمینی، هواپیماهای جنگنده به اهداف تروریستی در نوار غزه حمله کردند.»

درنهایت نیز عنوان شده که “هم اکنون ستاد عملیاتی جدید ارتش اسرائیل در غزه در جایی که خانه خانوادگی مَرد فلسطینی در آن قرار داشت، مستقر است”.

۱/۹_ خبرنگارِ BBC با بیان این به اصطلاح “جزئیات و اطلاعات” از زبان ارتش اسرائیل تلاش کرده است تا با تاثیرگذاری بر ضمیر ناخودآگاه مخاطبان، پیام های زیر را به آنها القاء کند:

“اگرچه اتفاق تلخی رُخ داده و ۱۰۳ نفر از اعضای خانواده مَرد فلسطینی در حمله اسرائیل کشته شده اند اما

اولا_ حمله ارتش اسرائیل به خانه ی مَرد فلسطینی و کشته شدنِ اعضای خانواده وی، “عمدی” نبوده است.

دوما_ حمله موشکی جنگنده های اسرائیلی به خانه مسکونی! اقدامی در راستای “مبارزه با تروریسم” بوده است.

سوما_ اما خیال تان راحت باشد. ارتش اسرائیل تاکید کرده “تمام اقدامات برای کاهش آسیب به غیرنظامیان” را اجرا کرده است.

چهارما_ درنهایت، جنگ است و در جنگ از این اتفاق ها می افتد دیگر…”.

۱۰_ درمجموع BBC با استفاده از تَرفند قدیمی، حجمِ زیادی از اطلاعاتِ درست و واقعی (در این گزارش واقعیتِ کشته شدن زن و ۳ دختر مَرد فلسطینی و در مجموع ۱۰۳ نفر از اقوام وی در حمله اسرائیل به خانه ای در غزه)، را ارائه کرده تا درنهایت ادعایِ دروغ خود را به خورد مخاطبان دهد (این ادعا که ارتشِ اسرائیل در حمله به این خانه در غزه، تروریست ها را هدف قرار داده و قصد کشتار غیرنظامیان را نداشته است!)

۱۱_  به این ترتیب بازوی جنگ روانیِ دولت انگلستان که دهه ها است برای همین اهداف به کار گرفته می شود به ۲ هدفِ اصلی خود در این گزارش رسیده است:

الف_ نشان دادن چهره ی یک رسانه مستقل، بی طرف و انسان دوست به افکار عمومی در جهان

ب_ حمایت از رژیم اسرائیل

۱۲_ در این میان این پرسش مطرح است که خبرگزاری انگلستان به عنوان یک کشورِ حامی اسرائیل، اصلا چرا باید به چِنین حیطه ای ورود کرده و بخواهد “گزارشی درباره درد و رنج فلسطینیان در غزه بنویسید”!؟

۱۳_ با توجه به توضیحات داده شده در بالا، پاسخ تقریبا روشن است:

الف_ گرفتن ژستِ یک رسانه ی “بی طرف و طرفدارِ حقیقت”

ب_ بیان این ادعا، که به تمام رویدادهای مطرح در جهان می پردازد و هیچ “واقعیتی را سانسور نمی کند”.

ج_ حمایتِ “غیرمستقیم و حرفه ای” از اسرائیل و جنایاتش با تاثیر گذاشتن بر “ضمیر ناخودآگاه مخاطبان”

د_ و بالاخره این واقعیت که، “تا در حوزه ای حضور نداشته باشی، امکان تاثیرگذاری بر آن را نداری”. / به همین دلیل BBC ژست حمایت از فلسطینیان را می گیرد تا امکان تاثیرگذاری بر آنان را نیز داشته باشد…

۱۴_ در پایان باید یادآوری کرد که نامِ BBC ده ها سال است که با “کودتا و خونریزی و خیانت به توده ها” در کشورهای مختلف جهان؛ پیوند خورده است که از مصادیق آن می توان به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در تهران با استفاده از اراذل و اوباش و فواحش اشاره کرد.

۱۵_ در همین روابطه “کرمیت روزولت” مامور سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) و فرمانده عملیات کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ علیه دولت ملی دکتر محمد مصدق، در کتاب خاطراتش نوشته است که برای نشان دادن حمایت رسمی آمریکا و بریتانیا از کودتا و اطمینان دادن به پهلوی دوم “به شاه گفتم پرزیدنت آیزنهاور این موضوع را با گنجاندن عبارتی در سخنرانی‌ اش در سان‌فرانسیسکو در ۲۴ ساعت آینده انجام خواهد داد. چرچیل نخست‌وزیر بریتانیا نیز هماهنگ کرده تا در برنامه فردا شب BBC، تغییر مشخصی به هنگام اعلام ساعت انجام شود به این صورت که به جای عبارتِ حالا نیمه شب است، مجری بگوید: حالا دقیقاً نیمه‌شب است”.