سیره ائمه اطهار (ع)، منبعی غنی برای فعالیت‌های رسانه‌ای

🖋 دراین‌باره، دکتر حسن کربلایی حاجى‌اوغلی، عضو شورای مرکزی انجمن روزنامه‌نگاران مسلمان و کارشناس ارشد رسانه، در گفتگو با آستان نیوز (پایگاه اطلاع‌رسانی آستان قدس رضوی) نقطه نظرات خود را بیان کرده است.

به گزارش پایگاه خبری “اقتصاد سالم”، مشروح این گفتگو به شرح زیر است:

✳️ رسانه‌ها در ترویج فرهنگ و سیره رضوی تا چه اندازه مؤثرند و چطور می‌توان از این ابزار برای تحقق این مهم استفاده کرد؟

❇️❇️ اساسا رسانه‌ها دارای کارکرد نهادینه‌سازی مفهومی و اندیشگی و به تعبیری صاحب نقش راهبری در جامعه و الگوسازی برای اقشار مختلف مردم هستند. لذا اگر عناصر و مؤلفه‌های فرهنگ و سیره رضوی به‌خوبی شناسایی و در بسته‌های جذاب و با فرم‌های پرمخاطب عرضه شود، قطعا شاهد ترویج فرهنگ و سیره رضوی در سطح ملی و حتی بین‌المللی خواهیم بود.
متأسفانه ما در کشورمان هنوز به این امر اهتمام نداریم که مفاهیم را به شکل جذاب و تأثیرگذار و هم‌سنگ قدر و منزلت مفاهیم ارائه کنیم. در نتیجه گاه در ترویج فرهنگ ارزشی، ناخواسته به ‌عکس عمل می‌کنیم و نتیجه نامطلوب می‌گیریم.
این را یادمان باشد که مفاهیم ارزشی مانند فرهنگ رضوی به دلیل برخاسته شدن از فطرت درونی انسان‌ها در ذات خود جذاب‌اند، اما هنگام انتقال از بستر رسانه، باید بسته‌بندی متناسب و جذابی پیدا کنند تا برای هر نسل و هر ذائقه‌ای بیشتر مورد پسند واقع شوند.

✳️ جشنواره رسانه‌ای امام رضا(ع) چقدر می‌تواند بر ترویج فرهنگ و سیره رضوی مؤثر باشد؟

❇️❇️ طبیعی است که بنده برآورد علمی چندانی درباره میزان تأثیرگذاری جشنواره به‌ طور مشخص نداشته باشم، اما یک نکته را به‌خوبی می‌دانم و به آن یقین دارم. هر حرکتی که برای ائمه اطهار(ع) صورت گیرد، مطمئنا بی‌اجر نخواهد بود و تأثیر خود را هم بر مخاطبان حقیقت‌جوی خود خواهدگذاشت. آنچه همه ما در پی آن هستیم و باید باشیم تلاش برای وسعت دایره اثرگذاری بر جامعه مخاطبان است. همین که نام جشنواره امام رضا(ع) مطرح است معلوم می‌شود دوستان برای ترویج فرهنگ رضوی اهتمام بایسته را دارند و در این مسیر، رویدادی چون جشنواره به عنوان یک ابزار رسانه‌ای می‌تواند علاوه بر ایجاد نشاط فرهنگی و معطوف ساختن اذهان به موضوع بااهمیتی چون سیره امام هشتم(ع)، فضای عمومی جامعه را با خود همراه، و تلنگری در میان طیف‌های مختلف درباره قیاس رفتاری و گفتاری خود با فرهنگ رضوی ایجاد کند.

✳️ آیا برگزاری این جشنواره می‌تواند بر ارتقای کمی و کیفی آثار رضوی مؤثر باشد؟

❇️❇️ یکی از اهداف برگزاری هر جشنواره‌ای ایجاد میدان رقابت است. در چنین ظرفیت و بستری است که هنرمندان و نخبگان می‌کوشند بهترین‌های محتوایی و ساختاری را خلق کنند. بنابراین فارغ از حاشیه‌ها و بخش‌های جنبی، نفس وجود میدان رقابت برای جشنواره‌ای به بزرگی جشنواره امام رضا(ع) به معنای فراهم آمدن عرصه خلق و رشد آثار مرتبط با موضوع جشنواره است. نمونه‌ها و نتایج آن را در عرصه‌هایی چون نشر می‌بینیم و از آن بهره می‌بریم. بی‌شک جشنواره می‌تواند در تولید آثار آینده کشور به لحاظ فرم و مضمون جریان‌ساز باشد و به‌تدریج نسلی را پرورش دهد که تولید محتوای رسانه‌ای درباره زندگی، آثار و سیره امام رضا(ع) را به ‌طور مستمر سرلوحه حرفه خویش قرار دهد.

✳️ این جشنواره برای اینکه رسالت خود را به‌خوبی انجام دهد چه مواردی را باید در اولویت قرار دهد؟

❇️❇️ این جشنواره باید اهمیت وافری برای امر پژوهش قائل باشد. متأسفانه در کشور ما موضوع پژوهش بر خلاف آنچه در آمار‌ها ارائه می‌شود بسیار مهجور واقع شده است. به ‌طور مشخص، اگر درباره ارزش‌ها و مقدساتمان به پژوهش نپردازیم یا به کم قناعت کنیم، در وهله اول، به حق مفاهیم جفا کرده و سطح درک خود را ارتقا نداده‌ایم، و دوم اینکه فهم ما از فرهنگ معصومان(ع) در حد احساس باقی می‌ماند و از استدلال و کشف ژرفای وجودی آن بزرگواران عقب می‌مانیم. این مصیبتی بزرگ برای جوامع بشری است. ما باید به‌ طور علمی به مفاهیم مشغول شویم تا هم مفاهیم را خوب درک کنیم و هم آن‌ها را خوب به مخاطبان انتقال دهیم. جشنواره بر تمرکز بر بحث پژوهش با سیاست‌های انگیزشی و ارزیابی و قدردانی از فعالان این حوزه می‌تواند این افراد را به کار بیشتر و البته کاربردی در این عرصه ترغیب کند.

✳️ این جشنواره برای هم‌افزایی بین رسانه‌ها در ترویج آموزه‌ها و سبک زندگی ائمه(ع) چه اقداماتی باید انجام دهد؟

❇️❇️ جشنواره باید با رسانه‌ها ارتباط تنگاتنگ‌تری برقرار کند. تنها در این صورت است که نام و راه جشنواره پررنگ و برجسته‌تر می‌شود. موضوع تعامل و گفت‌وگو و بهره‌گیری از روش‌های اقناعی در مواجهه با اهالی رسانه می‌تواند آنان را در سطوح مختلف با جشنواره همراه کند. اکتفا به برخی مکاتبات مرسوم و سنتی و برگزاری جلسات رسمی ولی بی‌نتیجه، برای توسعه این جشنواره، بیشتر یک آفت است تا راهکاری مفید و مؤثر.

✳️ عملکرد آستان قدس رضوی را در ترویج و توسعه آموزه‌های رضوی چطور ارزیابی می‌کنید؟

❇️❇️ خوشبختانه آستان قدس رضوی یکی از موفق‌ترین مجموعه‌های کشور در حوزه فرهنگی است. من فکر می‌کنم اگر آستان در مراکز استان‌ها فعال‌تر شود، گام بزرگی در راستای نشر گفتمان رضوی خواهد برداشت. ما نیازمند کار فرهنگی هستیم و کار فرهنگی نیازمند شناسایی و بسط مفاهیم والاست. مگر نه اینکه سیره و فرهنگ ائمه اطهار(ع) غنی‌ترین منابع برای کار فرهنگی است؟ پس هرقدر برای گسترش فرهنگ ائمه معصوم(ع) از جمله فرهنگ رضوی کار کنیم کم است.

منبع: آستان نیوز